Orzeczenia w zakresie małoletnich dzieci stron w sprawie o rozwód i o separację

W zakresie dzieci stron postępowania rozwodowego, Sąd zobligowany jest do wydania orzeczenia. Jest to obowiązek, dlatego też nie ma możliwości, aby wyrok rozwodowy albo orzekający separację nie zawierał rozstrzygnięcia co do sytuacji wspólnych małoletnich dzieci stron. I tak, Sąd orzeka władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. W tej mierze sąd uwzględnia porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka – przy wskazaniu, że rodzeństwo winno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia. Przy tym orzeczeniu sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka. Może zaś pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom, na ich zgodny wniosek, jeżeli przedstawili w tym przedmiocie porozumienie i jest zasadne oczekiwane, że będą współdziałać w sprawach dziecka. (art.58§1 i §1a k.r.o). Nie można również pominąć faktu, że sytuacja wspólnych małoletnich dzieci stron może mieć istotne znaczenie dla samej możliwości orzeczenia rozwodu. Ustalenie bowiem w trakcie postępowania, że wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków, powoduje zaistnienie negatywnej przesłanki rozwodowej, skutkującej oddaleniem powództwa o rozwód lub o separację.

Z uwagi na fakt, że w sprawach o rozwód i o separację, Sąd zobligowany jest do orzekania o szeregu spraw związanych z sytuacją małżonków oraz ich ewentualnych dzieci, konieczne jest ustalenie wpływu tego postępowania na inne prowadzone przez sądy w zakresie w jakim pokrywają się z przedmiotem rozpoznawania sprawy o rozwód albo o separację oraz na ewentualną możliwość występowania z roszczeniami obejmującymi przedmiotowo te kwestie. W tej mierze – co do spraw związanych z dziećmi - ustawodawca uregulował te kwestie wyczerpująco. I tak w czasie trwania procesu o rozwód nie może być wszczęta odrębna sprawa o alimenty pomiędzy małżonkami a ich wspólnymi małoletnimi dziećmi – co do świadczeń za okres od wytoczenia powództwa o rozwód lub separację. (w przypadku złożenia pozwu lub wniosku o zabezpieczenie w tych sprawach, sąd przekazuje je sądowi, w którym toczy się sprawa o separację, w celu rozstrzygnięcia według przepisów o postępowaniu zabezpieczającym). Jeżeli sprawa o alimenty została wszczęta przed wytoczeniem powództwa o rozwód albo separację, to ulega ona zawieszeniu z urzędu z chwilą wytoczenia powództwa o rozwód albo separację, co do świadczeń za okres od jego wytoczenia. Z chwilą wydania w sprawie o rozwód albo o separację postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia wykonania obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny lub o alimenty wstrzymuje się z mocy prawa wykonanie nieprawomocnych orzeczeń o obowiązku tych świadczeń, wydanych w poprzednio wszczętej sprawie, za okres od wytoczenia powództwa o separację. Po prawomocnym zakończeniu sprawy o rozwód albo o separację zawieszone postępowanie podejmuje się z mocy prawa, orzeczenia zaś, których wykonanie zostało wstrzymane, podlegają wykonaniu, jednak tylko co do okresu, za który w sprawie nie orzeczono o roszczeniach objętych zawieszonym postępowaniem. W pozostałym zakresie postępowanie ulega zawieszeniu Podobny wpływ ma sprawa o rozwód albo o separację na inne postępowania związane z dziećmi stron. Otóż jeżeli sprawa o rozwód albo o separację jest w toku, nie może być wszczęte odrębne postępowanie dotyczące:
a) władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi stron;
b) ustalenia kontaktów z małoletnimi dziećmi stron; Postępowania dotyczące władzy rodzicielskiej lub kontaktów, wszczęte przed wytoczeniem powództwa ulega z urzędu zawieszeniu, a o władzy rodzicielskiej lub kontaktach przez cały czas trwania sprawy o rozwód albo o separację sąd orzeka w postępowaniu zabezpieczającym. Jeżeli w orzeczeniu o rozwód orzeczono o tych kwestiach to postępowanie to ulega umorzeniu. W przypadku, gdy w prawomocnym orzeczeniu kończącym sprawę o separację nie orzeczono o tych kwestiach, sąd podejmuje postępowanie.

Całość artykułu dostępna po wykupieniu usługi "Dostęp do treści płatnych"